Czy istnieje wegańska dieta keto?

Dieta keto jest dietą wysokotłuszczową, z ograniczeniem białka oraz węglowodanów, stosowaną przy otyłościach w celu poprawy sylwetki, a także dla polepszenia ogólnego stanu zdrowia. Kompozycja posiłków rodem z pasz dla zwierząt jest w diecie keto oparta o weganizm, który wyklucza spożywanie potraw odzwierzęcych i przy jej przygotowaniu wykorzystuje się wyłącznie produkty pochodzenia roślinnego.

Czym jest ketonowa dieta wegańska?

Dieta ketogeniczna, jest to dieta sporządzona z produktów o niskiej zawartości węglowodanów, średniej zawartości białek oraz wysokiej zawartości tłuszczów.

Celem diety keto jest utrzymanie ketozy, czyli stanu metabolizmu, w którym z tłuszczu zamiast glukozy wytwarzana jest bezpośrednio energia. W tym celu spożycie węglowodanów musi być ograniczone do mniej niż 50 gramów na dobę. Dieta keto to przede wszystkim tłuszcz (ok. 75%) i najłatwiej ją zastosować spożywając produkty odzwierzęce, czyli mięso, masło itp. Jednakże i weganie nie są skazani na niebyt, jeżeli chodzi o dietę keto, a kluczem u wegan są produkty roślinne bogate w tłuszcz, których nie brakuje – orzechy, nasiona, oleje czy awokado zawierają duże ilości tłuszczów.

Zalety wegańskiej diety keto

Badania nad odżywianiem się, w tym skutków ubocznych oraz prozdrowotnych przy stosowaniu diet ketogenicznych i wegetariańskich, są ciągle przeprowadzane, przy czym nikt nie prowadzi badań ukierunkowanych na diety wegańskie keto, czyli zbiór obu diet.

Badania nad dietami wegańskimi udowadniają, że aż o 75% rzadziej weganie chorują na nadciśnienie i aż o 78% rzadziej na cukrzycę typu B. Ograniczona jest wśród nich również liczba osób chorujących na niektóre nowotwory.
Weganie rzadziej są otyli, a co więcej, nieweganie stosujący diety wegańskie podczas odchudzania częściej odnoszą sukces. Według 2 różnych badań wykazano, że średnio na diecie wegańskiej traci się o 2.5 kg więcej w ciągu 18 tygodni jej stosowania, aniżeli ma to miejsce na diecie innej.

Odnośnie do diety ketogennej natomiast, badania wykazują jej skuteczność przy odchudzaniu, regulowaniu poziomu cukru we krwi, czy też obniżaniu ryzyka zachorowań na choroby serca.

Adiponektyna jest białkiem zaangażowanym w regulację metabolizmu tłuszczów i poziomu cukru we krwi, a to ma wpływ na obniżenie ryzyka występowania otyłości, chorób serca oraz stanów zapalnych. Dieta ketonowa podnosi zawartość tego białka w organizmie.

Oprócz wymienionych badania wykazują, że diety ketogenne są zgubne dla cholesterolu LDL, czyli tzw. złego cholesterolu, obniżają poziomy trójglicerydów oraz regulują ciśnienie krwi, przyczyniając się tym samym do zmniejszenia ryzyka występowania chorób serca.

Pomimo braku skoncentrowanych badań na aspekcie diety wegetariańskiej katogenicznej, można wysnuć wniosek, że skoro diety wegańskie oraz katogenne z osobna są dla zdrowia korzystne, to w połączeniu również przyniosą pozytywne skutki.

Żywność poza zainteresowaniem wegańskiej diety keto

Dieta wegańska to tylko rośliny, ale dieta keto to również ograniczenie spożycia węglowodanów, które w roślinach są obecne. Dieta ketonowa w wydaniu wegańskim wyklucza więc nie tylko produkty odzwierzęce. Przykładowo:

Produkty zakazane w wegańskiej diecie keto

  • mięso i drób;
  • nabiał;
  • jaja;
  • owoce morza;
  • miód.

Produkty w spożyciu ograniczonym podczas wegańskiej diety keto

  • ziarna zbóż i ich przetwory bogate w skrobię;
  • słodkie lub słodzone napoje (herbata, soki);
  • substancje słodzące, jak cukier oraz syropy;
  • warzywa ze skrobią, np. ziemniaki, buraki;
  • warzywa strączkowe;
  • owoce, prócz małych porcji;
  • napoje alkoholowe z węglowodanami, czyli piwo, wino;
  • sosy i przyprawy z węglowodanami;
  • żywność wysokoprzetwarzana.

Dieta ketonowa wegańska powinna ograniczać spożycie węglowodanów na rzecz tłuszczów, przy dodatku względnej ilości białka.

Żywność wskazana dla wegańskiej diety keto

Zastosowanie w odżywianiu diety wegańskiej keto wymaga spożywania produktów pochodzenia roślinnego ubogich w węglowodany a bogatych w tłuszcze i są to:

  • kokos – mleko, krem, kokos niesłodzony;
  • oleje – z awokado, z orzechów (laskowych, włoskich), kokosowy, MCT, a także oliwa z oliwek;
  • orzechy i nasiona – m.in. włoskie, makadamia, migdały, orzech brazylijski, nasiona dyni i chia.
  • wybrane masła roślinne: m.in. orzechowe, słonecznikowe, migdałowe;
  • warzywa bez skrobi: papryka, brukselka, warzywa liściaste, kalafior, brokuły;
  • grzyby: pieczarki, boczniaki, kurki, a także drożdże;
  • źródła białka wegańskiego i tłuszczów przetworzonych: jogurt kokosowy, ser z nerkowca, wegański ser śmietankowy, tofu pełnotłuste, tempeh;
  • awokado;
  • jagody i w stopniu umiarkowanym jeżyn, maliny oraz truskawki;
  • sól, pieprz i inne przyprawy, z naciskiem na ziołowe.

Mimo znacznego ograniczenia produktów spożywanych przez wegan na co dzień dieta keto jest możliwa do zastosowania również w ich wypadku.

Możliwe skutki uboczne diety keto wege oraz jej niedostatki

Dieta ketonowa w stylu wegańskim może skutkować zarówno korzystnymi, jak i niekorzystnymi skutkami dla zdrowia. Wszystko zależy od starannego rozplanowania takiej diety i jeżeli nie ma się doświadczenia odnośnie do posiłków wegańskich, taką dietę należy układać z doświadczonym dietetykiem. Ponadto w diecie wegańskiej keto może brakować niektórych składników i wówczas koniecznie trzeba wspomagać się suplementami diety.

Braki składników niezbędnych

Przykładami składników, które są niezbędne dla organizmu, a których braki występują w diecie wegańskiej keto, są witamina B12, witamina D3, a także witamina K2 oraz kwasy omega-3. W takiej diecie często brakuje również cynku, żelaza oraz wapnia, jednak można te składniki dostarczyć do organizmu za pomocą suplementów diety.
Oprócz suplementacji można również wzbogacać skład spożywanych pokarmów poprzez kiełkowanie albo fermentację. Jest to sposób, który często bywa stosowany przez wegan w celu podniesienia wartości odżywczych produktów.

Skutki uboczne wegańskiej diety keto

Przy przejściu na wegańską dietę ketonową mogą pojawiać się różne niepożądane reakcje organizmu, a szczególnie na początku.

U niektórych ludzi dieta keto może wywołać reakcje szokowe.

  • pojawia się osłabienie chroniczne zmęczenie;
  • odczuwane są nudności i wymioty;
  • pojawia się drażliwość, nadpobudliwość, a także niepokoje;
  • mogą wystąpić wzdęcia oraz zaparcia;
  • występują braki w koncentracji;
  • może pojawić się biegunka;
  • zdarzają się bóle oraz zawroty głowy;
  • mogą wystąpić skurcze mięśni;
  • występują kłopoty z zasypianiem, a także nierównomierny i niespokojny sen[/b].

Łagodzenie skutków ubocznych wegańskiego keto

Aby nie zrezygnować z diety po wystąpieniu powyższych objawów, należy odpowiednio wesprzeć organizm. Pokarmy muszą zawierać dużą ilość błonnika, a organizm musi być dobrze nawodniony. Ponadto warto uzyskać balans pomiędzy odpowiednią ilością odpoczynku a koniecznym zażywaniem ruchu. Dla zmniejszenia stresu, skurczów i bólów oraz kłopotów ze snem warto sięgnąć po suplementację jonami magnezu, potasu i sodu.

Nie wszystkim to jednak pomoże, a ponadto nie każdy może sobie pozwolić na przejście na dietę keto, a tym bardziej w wydaniu wegańskim. Nie jest to dieta dla chorujących na cukrzycę typu 1, nie powinny jej również stosować kobiety w ciąży lub karmiące piersią. Nie jest to dieta dla sportowców ani dla osób z zaburzeniami trawienia albo chorobami układu pokarmowego, przy czym takie osoby wyklucza się z takiej diety nawet wówczas, gdy dolegliwości występowały w przeszłości.

Przechodzenie na wegańską dietę ketogeniczną zawsze powinno być poprzedzone konsultacją z lekarzem

Nierzadko niezbędne będzie przeprowadzenie dodatkowych badań, ale nie wolno stosować takiej restrykcyjnej diety z marszu. Trzeba pamiętać, że jej zastosowanie ma poprawić nasze zdrowie i samopoczucie, a nie dodatkowo pogłębić niedomagania.